Menba’-ı vahşettir insan āciz ü bî-iktidār
Birbirin boğazlayıp kanın içer bi’l-iftihār
(İnsan; āciz ve iktidārsız bir varlık olduğuna bakmayan bir vahşet kaynağıdır; birbirlerini boğazlayıp kanını öğünerek içer.)
Kesseler hayvānı, bir hayvan yanında şüphesiz
Hayvan hayvanken olur gördükde hâli bî-karar
(Bir hayvanın yanında bir başka hayvanı kesseler, hayvan bile bu durumdan kendini kaybeder.)
Bir siyāset meydanında asılan hem-cinsini
Seyr için dört gözle insan vakte eyler intizar
(Siyāset meydanlarında hem-cinslerinin asıldığını görmek zevki için vakti dört gözle bekler.)
Parçalar ihvānının kalbin belâ tîğiyle, der:
İşte ettim hamdü-lillâh düşmanımdan ahz-i sâr
(Parçalar kardeşinin kalbini belâ kılıcıyla ce şöyle der: ‘Düşmanımdan intikam aldım ve bunun için de işte hamd ettim.)
Hānümânın söndürür hafiyyelikle hîlekâr
Olmak ister hizmetiyle sāhib-i izz ü vakur
(Ev ocak söndürür hilekâr hafiyeliğiyle ve bu hizmetiyle (!) de izzet ve vakār sāhibi olmak ister.)
Zulm ü sirkat, kibr ü gıybet, küfr ü isyāndır, bütün
Eyleyen insānı rüsvā ākıbet mahkûm-i nār
(Zulüm ve hırsızlık, kibir ve dedikodu, küfür ve isyāndır; bunların bütünü. Bunları yapan insanların sonu; ateşe mahkûmiyet ve rezil olmaktır.)
Hiç sezā mı böyle bir mahlûka Ādem koymak ad
Böyle alçak zümreden insan demādem eyler ār
(Böyle kimselere ‘insan’ demek hiç yakışır mı? Böyle alçak zümreden insan hep utanır.)
Nefs-i emmāreyi şeytan aldatıp dünyā ile
Kalmamış korku Hudâ’dan, āhirete yok i’tibār
(Nefsin en aşağı derecesindekileri, şeytan dünyā ile aldatıp Allah’dan korkmaz ve āhirete inanmaz hâle getirmiş.)
Ken’an Rifâî Hz., İlâhiyat-ı Ken’an, Hazırlayanlar: Yusuf Ömürlü, Dinçer Dalkılıç, 1988: 167.s.
