Hukuk Bilgini, siyâsetçi Ali Fuad Başgil,
1893 yılında Samsun’un Çarşamba ilçesinde dünyâya geldi. İlkokulu Çarşamba’da, ortaokul ve liseyi İstanbul ve Paris’te tamamladı.
Grenoble Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun olduktan sonra Paris Hukuk Fakültesi’nde doktorasını yapmış, Paris Edebiyat Fakültesi Felsefe kolu ile Paris Siyasî İlimler Merkezi’nden diploma almıştır.
Ayrıca Lahey Devletler Hukuku Akademisi’nin derslerine devam edip buradan da mezun olmuştur.
1929 yılında 3 fakülte, 1 yüksekokul diploması ve hukuk doktoru ünvânı ile yurduna dönmüştür. Millî Eğitim Bakanlığı ile Ankara ve İstanbul Üniversitelerinde hocalık ve idârecilik yapmış, 1961’de siyâsete atılmış, 17 Nisan 1967 yılında da vefat etmiştir.
Siyâsete atıldığı günlerde Başgil Hoca, Cumhurbaşkanlığına aday gösterilmiş, fakat ihtilâlciler tarafından bu adaylık teşebbüsü bile engellenmiştir.
Kültürümüze ve tefekkür hayâtımıza kazandırdığı “başucu” eserlerinden biri de (DİN VE LÂİKLİK) isimli kitabıdır.
İlk baskısı 1954’de gerçekleşen bu eser 1998 yılında yeniden basılmıştır.
O’nun, (GENÇLERLE BAŞBAŞA) isimli bir diğer eserinden şu satırları aldık:
- Çalışmak için müsâit gün ve saat bekleme. Bil ki,her gün ve her saat çalışmanın en müsâit zamanıdır.
- Çalışmak için müsâit yer ve köşe arama. Bil ki, her yer ve her köşe çalışmanın en müsâit yeridir.
- Bir günde ve bir zamanda yapman lâzım gelen bir işi (bir dersi, bir vazîfeyi) ertesi güne bırakma. Zira her günün derdi gibi, işi de kendine yeter.
- Bir zamanda yalnız tek bir iş yap, yalnız bir ders, bir kitap, hattâ bir fasıl üzerinde çalış. Tâ ki, dikkatin ve kuvvetin yayılıp zayıflamasın. Bir zamanda birden fazla iş yapayım diyen, hiçbirini tam ve temiz yapamaz.
- Gök kubbe altında yepyeni hiçbir fikir yoktur. En yeni fikir, eski bir fikrin yeni bir elbise giymişidir.
- Her şeyden evvel, ana dilini iyi konuşmayı ve iyi yazmayı öğren. İnsan için en faydalı olanı kendi ana dilidir.
- Bir işe öfkeli ve sinirli iken karar verme. Bekle öfken geçsin. Zira öfke ile kalkan zararla oturur.
