(Bugün memleketimiz millete dürbünün tersiyle bakan snob, taklitçi, câlî bir zihniyetin tazyîki altındadır. Hüküm ve kuvvet garb hayranlarının elindedir.
Ters dürbün, milleti karınca gibi gösterse de o levh-i mahfuzda yazılı ezelî kanunların zırhı içinde karınca misâli azığını saklamakta, tefekkürünü, mantığını, yaşama ölçülerini, örf ve âdetini muhâfaza etmektedir. Bunlardan bir tohum kalması kâfidir. Bir gün onlar yeşerecek, bu fetret devri geçecektir.)
Diyen Ekrem Hakkı AYVERDİ, 22 Aralık 1899’da İstanbul’un Şehzâdebaşı semtinde doğdu.
24 Nisan 1984 târihinde, gene İstanbul’da Fâtih’deki evinde vefat etti. Vatan ve millet aşkıyla dolu bu büyük insana, 3 Mayıs 1979 yılında İstanbul Üniversitesi Fahrî doktorluk pâyesi verdi. 17 Kasım 1979’da ise Aydınlar Ocağı Derneği kendisine Üstün Hizmet Armağanı sundu.
18 Eylül 1981 târihinde de bu sefer İstanbul Teknik Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Târihi Enstitüsü tarafından Üstün Hizmet Beratı’na lâyık görüldü.
Profesör Kâzım Çeçen söz konusu beratı Ekrem Hakkı Beye takdîm ederken:
“Bu zâtın ilim sahasında yaptıklarını ve meydana getirdiği eserleri ancak bir enstitü yapabilirdi.” Derken, aslâ mübalâğa etmiyordu. Zira, müteahhit olarak inşa veyâ restore ettiği eserlerden tesbit edilebilenler şunlardır:
EKREM HAKKI BEY’İN ESERLERİ:
- Zeynep Hanım Konağı tâmir ve tâdîli (Fen-Edebiyat Fakültesi) 1922
- Medresetü’l-kuzât tâdilâtı (Dârülfünun Kütüphânesi) 1922
- Üniversite Merkez Binâsı, 1922
- Bursa Vilâyeti Konağı, 1923
- Bursa Mâliye-Defterdarlık Dâiresi, 1924
- Bursa Vilâyet Matbaası, 1925
- Bursa İpekiş Fabrikası birinci kısmı inşaatı,1926
- Bursa vilâyeti yol şebekesi
- Bağdat Caddesi İnşaatı (Kadıköy-Kartal arası) 1926-1928
- Maltepe Köprüsü, 1929
- Yalakdere Köprüsü 1930
- 6 Apartman inşaatı
- Dârülfünündan Üniversiteye geçiş için Merkez Binâsı Umûmî tâdilâtı, 1933
- Gureba hastanesi Frengi Pavyonu inşaatı 1933
- Boyacı Köyü Câmii inşaatı, 1934
- Heybeliada Câmii inşaatı, 1934
- Üniversite Rasathânesi, 1935
- Üniversite Süleymâniye Biyoloji Enstitüsü inşaatı, 1934
- Gureba hastanesi Tamirleri (Hariciye, Kulak-Boğaz, Nisâiye, Dâhiliye Pavyonları, iki anfi ve ameliyathane)
- Cerrahpaşa hastanesi Göz Pavyonu
- Kadıköy Halkevi Binâsı şimdiki Adliye) 1939
- Haseki hastanesi Tedavi Pavyonu
- Taksim Belediye Gazinosu, 1939
- Elhamra Sineması inşaatı
- İstanbul’da 4 adet yol inşaatı, 1940-1943
- Kuyucu Murat Paşa Sebili ve Medresesi Restorasyonu, 1943-1950
- Hasan Paşa Medresesi Restorasyonu, 1943-1950
- Barbaros âbidesi Kaidesi inşaatı
- Bozdoğan Kemeri Tâmiri
- Gazanfer Ağa Medresesi Restorasyonu, 1943-1950
- Beykoz İshak Ağa Çeşmesi Restorasyonu
- Bâli Paşa Câmii Restorasyonu, 1935
- Mesih Paşa Câmii Restorasyonu, 1935
- Lâleli Câmii Restorasyonu, 1937
- Ayasofya Restorasyonu, 1943
- Edirne Selimiye Câmii Restorasyonu, 1929-1946
- Edirne Üç Şerefeli Câmii Restorasyonu, 1926-1946
- Edirne Eski Câmii Restorasyonu, 1929-1946
- Edirne Bayezid Câmii Restorasyonu, 1929-1946
- Edirne Murâdiye Câmii Restorasyonu, 1929-1946
- Edirne Süleymâniye Câmii Restorasyonu, 1929-1946
- Havsa’da Sokullu Câmii Restorasyonu, 1938
- Çorlu’da Süleyman Paşa Câmii Restorasyonu, 1949
- Topkapı Sarayı Tâmirleri;
- Mutfaklar
- Has Ahır
- Revaklar
- Beşir Ağa Câmii
- Baltacılar Koğuşu
- Orta Kapı
- Ak Ağalar Kapısı
- Kubbealtı
- İç Hazine-Silâh Müzesi
- Hazine Dâiresi
- Yazı Salonu,
- Ağalar Câmii
- Zülüflü Baltacılar
- Hürrem Vâlide Dâiresi
- Vâlide Taşlığı
- Harem Ağaları Koğuşu
- Şehzâdeler Dâiresi
- Hırka-i Saadet Dâiresi , 1935-1945
- Üniversite Merkez Binâsının müzeyyen ve yaldızlı tavanları aynen muhâfaza edilerek, bozmadan betonarme döşemelere asılmak sûretiyle büyük restorasyon, 1949–1950.
Üstteki işlerin ne kadar özellik arzeden ve sıra dışı işler olduğunu da göz önüne alırsak; bir insanın sırf bunlarla ilgilenmiş olsa bile târihe mâl olması gerekir.
Hâlbuki merhum Ekrem Hakkı Ayverdi çoğu büyük ebatta olmak üzere 16 adet telif eserin ve yüze yakın makalenin de sâhibidir.
Ve üstte açıkça görüldüğü üzere, yalnızca kotardığı işler bile böylesine yer kaplarken, bizim anlatabileceğimiz çapta bir insan olmadığını da itiraf etmek gerekir.
Bilhassa gençlerin örnek alması ve dinamizm kazanmaları düşüncesiyle yukarıda kısanın kısası bilgi vermeye çalıştık. Allah’dan rahmet niyâz ediyor ve huzûrunda hürmet ve minnetle eğiliyoruz.