“Dünyâda ayniyet yoktur, benzeyiş vardır. Hiçbir kum tânesi yoktur ki diğer bir kum tânesinin eşi olsun. Ne yaprak bir başka yaprağın aynı, ne yıldız yıldızın, ne damla damlanın eşidir. Hiç, ama hiç bir şey diğerinin aynı değildir. Şu azamete bakın.”
Hz. Ken’an Rifâî, Sohbetler
-“O kimseler ki Rabbimiz Allah’tır, dediler ve istikâmet ettiler, onlar için korku ve hüzün yoktur.(1)
İstikâmet demek, Allah’tan başka istek ve arzûsu olmamaktır. İstikâmet için ilim ve amel lâzımdır. İlmin özü, netîce ve mahsûlü ise tevhîddir, yâni Allâh’ı birlemektir. Amel de, bunun mânâsını hal edip icrâ etmek demektir. Netîce, kendi vücûdunu Allâh’ın varlığında eritmektir. Ehl-i dünya dünyâda, ehl-i ukbâ ukbâda her biri bir sevdâda, bana Allâh’ım gerek diyerek ona göre amel etmektir. İşte bu istikâmeti bulan kimse için korku ve hüzün yoktur.
Esâsen insanın kıymeti, bu dünyâda gördüğü, bulunduğu ve meşgul olduğu şeylerle ölçülür ve o kimse bunlar ile haşrolur. Binâenaleyh ne ile uğraşıyorsan, gerek fikrin gerek meşgalen her ne ise, netîcede karşına çıkacak da odur. Sonunda hüsrâna mı uğrayacaksın, cânâna mı kavuşacaksın bunlar ilim ve amel cihatiyle tutumuna bağlıdır.
Çünkü azap ve ateşin şiddeti, Allah’tan gafletin nisbeti kadardır. Dünya demek, seni Allah’tan gâfil kılan her ne ise o demektir. Bu yüzden de dünyâya meyil ve muhabbet, her hâtanın başı olduğu gibi ondan da kaçınmak da bütün ibâdetlerden üstündür.
Âşıkların hekîmi Allah’tır; Allah’la olanın yardımcısı gene Allah’tır.”
Hz. Ken’an Rifâî, Sohbetler
