Dün yâni -13’üncü Yüzyılda- bir misyoner Seyyah biz Türkler hakkında şunları yazmış:
(Dünyâda Türk kadar saygıya lâyık bir kavim daha yoktur.
Türkler’de asâyiş/düzen, büyüklere itaat o derecededir ki, bizim keşiş sınıfımız bile onları örnek alabilir.
Aralarında sözlü kavga ender rastlanan bir şeydir. Dövüş ve hele cinâyet ise aslâ görülmez. Bu ülkede hırsızlardan korkulmaz. Sarayları, hazîneleri kilitlemeye bile lüzum yoktur.
Başı boş bir hayvanı bulan kimse, onu kendine mâl edinmez; bu gibi işlere bakan memura gidip teslim eder.
Hayvanın asıl sâhibi ne zaman olsa malını orada bulur.
Türkler, bir tek büyük âile gibi yaşarlar ve zor şartlar altında olsalar bile, yiyeceklerini kardeşçe paylaşırlar. Îcâbında hiç şikâyetsiz açlığa katlandıkları gibi, at üzerinde soğuğa da tahammül ederler.
Kıskançlık nedir bilmezler. Birbirlerinden nâdiren dâvâcı olurlar. Kadınları sâdık ve nâmusludur.)
Plano Carpini
17’inci asırda, Jean de Thevenot isimli Fransız’ın “Şark Memleketlerinde Bir Seyahate âit Hâtıra” isimli kitabından şu satırları okuyoruz:
(…Çok beğenilecek âdetleri var. Düşmalarının bütün kusurlarını affediyorlar; onlarla barışıyorlar. Eğer birine karşı yüreklerinde kin beslerlerse, dînî vazîfelerini yapmadıklarına inanıyorlar.
Bayram günleri içinde, bir tanıdığa sokakta rastlayınca kucaklaşıyorlar, bayramlaşıyorlar.)
Anlaşılan o ki; aradan geçen dört yüz yıla rağmen insânî değerlerimizi büyük çapta muhâfaza ediyormuşuz. Ancak…
Aşağıdaki rastgele seçilen ve imlâsına hiç dokunmadığımız gazete haberinde ise hâl-i pür-melâlimiz anlatılıyor:
(…Turizmin gözbebeği Bodrum’da tatil yapan turistler sahilde karşılaştıkları manzara karşısında şok oldu. Gümüşlük sahilinde gezen turistler sahil kenarından ağaca asılı olan insan cesedi ile karşılaştı.
Gümüşlük Sahili’nde gezintiye çıkan turistler,
sahilden yaklaşık 20 metre mesafede, ağaca asılı halde bir insan cesedi ile karşılaştı. Turistler gördükleri manzara karşısında şok oldu. Ne yapacaklarını şaşıran ve donup kalan turistler bölgede bulunan esnafa haber verdi.
Çevredeki esnaf, jandarma ve sağlık ekipleri haber verdi. Olay yerine gelen ekiplerin ilk incelemeleri sonucunda şahsın saatler önce yaşamını yitirdiği belirlendi.
Jandarma ekipleri yaptıkları araştırmanın ardından cesedin bir süre önce… Vesâire vesâire.)