Feridüddin Attar

Şam’da, çok yaşamış güngörmüş bir ihtiyar vardı. Tevrat okurken, Peygamber’in adına rastladı mı, ya silerdi yâhut orasını keserdi. Gene bir gün Tevrat’ı açtı; orada Peygamber’in adını görünce, o ismi silmeye başladı, ama ertesi gün...

Üsâme dedi ki: Peygamber, Ebûbekir’le Ömer’i çağır diye fermân etti. Ebûbekir’le Ömer huzûra gelince,Zehrâ’ya dedi ki: Haydi, sen de neyin varsa al, huzûruma getir; öyle istiyorum ben. Ey gönlümü aydınlatan, gözümün nûrusun ama bugün seni...

Ey akıl sâhibi! Dünyâda düşkünlüğe uğramamak için iki kimseden sakın. Önce kavgacı tabiatlı düşmandan, sonra da câhillerle dostluktan uzak dur! Kendini düşmandan uzaklaştırmakla berâber,câhil dostu da yanından ayırmaya bak. Yavrum: halka karşı sert konuşma! Onlara şiddetle...

AHMAK adamın iki nişanı vardır: Çocuklarla yoldaşlık, kadınlara düşkünlük. Yavrum! Hayatta hoşnutsuzluk, insana kötü huylardan gelir. Güzel huylu olmayanı  ölülerden say, o diri olamaz. Ayıbını yüzüne karşı söyleyen kimse, sana, karanlıktan ışığa doğru yol gösterir. Sana...

Birisi, bir meczûba, o coşkun ruhlu ere dünyâ işlerini nasıl görüyorsun diye sordu. O: dertle, elemle dopdolu dünya, tıpkı satranç tahtası gibi bence, dedi. Bâzı bir safta bezenip görünür; bazen iki kahraman gibi birbirine saldırır....

KARDEŞİM: Halkın ayıplarını yüzüne vurma ki, bir başkası da senin gizli perdeni yırtmasın! Gönlünün arzusuna göre iş yapma ki, sırtına pişmanlık yükü yüklenmeyesin. Ey hürmet ehli: halkın değerini bilirsen, halk da sana saygı gösterir. Efendi: Mâdem...

Biricik yavrum, îmânın temeli altı şeydir. Can ve gönülden dinlemek istersen bunları sana söyleyeyim. Bu altı temelden üçü; Yakîn, Havf,Recâ…ötekiler de Tevekkül,Muhabbet ve Hayâ’dır. Yakîn nûru kimin rûhunda parlarsa o,îman ehli ve aydın gönüllü olur. Canında Havf...

Pâdişâhın biri, fakîrin birine kızdı; onu huzûrundan kovdu. Benim ülkemde, dedi, bir an bile durmana iznim yok! Eli boş derviş, pâdişâhın huzûrundan çıkıp, kabristana gitti, rahatça oturdu. Bunu duyan pâdişah,’’A perişan adam, emretmedim mi ki; ülkemden...

Ey oğul, eğer adâlet ve ihsânından haberin varsa, dâimâ Allah’ı an. Geceyle gündüzü, O’nu anmakla geçir… Gaflette geçirme! Allah zikri, bu rûhun gıdâsı; bu yaralı gönlün merhemidir. Tanrı zikri sana can yoldaşı olduktan sonra nasıl...

Ey azîz! Şüphe yok ki kurtuluşun üç yolu vardır. Bunları sana söyleyeyim de aklında tut. Birincisi, Allah’dan korkmak, ikincisi helâl rızık aramaktır. Üçüncüsü de doğru yolda yürümektir. Bu üç meziyete sâhip olan, kendini kurtarmıştır. Ey delikanlı! Alçak...