Şu îkaz, Câfer-i Sâdık’tan geliyor:
“Beş çeşit insanın sohbetinden sakının. Birincisi, yalancı. Onunla berâber olduğun sürece aldanış içinde bulunursun. İkincisi, ahmak. Sana faydalı olmak istediği zaman zarar verir, bunun da farkında olmaz. Üçüncüsü, cimri.
En kıymetli varlığın olan zamânını alır götürür. Dördüncüsü, kötü kalpli. İhtiyaç zamânında sana sâhip çıkmaz. Beşincisi, fesatçı. Çok önemsiz bir lokmaya tamah edip seni bir lokmaya satar.“
*
Demek ki; peşine düşeceğimiz kimsenin ahlâkına dikkat edeceğiz. Verdiği sözü tutuyor mu? Bizi, karşılıksız seven biri mi, yoksa maddî gücümüz yâhut makam ve rütbemiz için mi bize yakınlık gösteriyor? Konuşmalarında, İlâhî sınırları aşıyor mu, yoksa her dâim edep timsâli mi?
Peşine düşülmeye lâyık kimsenin yâni Allah Dostu’nun belki de en birinci özelliği; ’’Alan, isteyen’’ değil’’ …Veren el’’ oluşudur. Verdiklerini bir bedel ve karşılık beklemeden sunan, ’’irfan sâhibi’’ kimseyi aramalı insan.
Bu ve diğer vasıfları taşıyan gerçek dostu bulduktan sonra, yolu açık, seferi korkusuz geçecek demektir. Çünkü ‘’ehliyetli bir yol göstericinin’’ öne düştüğü yolun, ne önü olur ne de ardı. İnsanın, kendinden kendine yapacağı en uzun ve en muhteşem yolculuk, işte budur!
*
(Seferim var, seferim var… Dıştan içe seferim var.
Bir eyyam gideyim, cihandan göçeyim, candan geçeyim… Seferim var, seferim var…
Yanıma yanaşma, derdime sataşma; sorma hâlimi, bilen bir Allah… Seferim var, seferim var…
Bırak gideyim, gideyim, gideyim, kendimi geçeyim; tâ yanına varınca, kapına ulaşınca… Seferim var, seferim var…
Dur deme duramaz oldum; dünyâya sığamaz oldum. Yıldız yıldız atlayım, yeri göğü aşayım, sen önüme düşeli, önü ardı olmayan, seferim var, seferim var…)(Hancı, Sâmiha Ayverdi)
*
Bir insanı “candan geçirecek” kadar gözü kara yapan şey, nedir acaba? Candan geçirecek ve “cihandan göçürecek” şey?
(Güvercin Gerdanlığı)nın yazarı İbn Hazm, aşkı şöyle târif ediyor:
“Aşk bize, ölümü hiçe saydıran şeydir!“
Demek ki “yeri göğü aşıracak”; bizi “dünyâya sığamaz” yapacak kudretin adı, aşktır.
