Burada Müftî Derviş ile ilgili olarak bir vakfiyeden de söz etmekte yarar vardır.
Bugün Gaybî’nin sülâlesinden kişilerin elinde bulunan I.Ahmed’in Çavdaroğlu âilesi için tesis ettiği vakfiyeye ilişkin 1019/1610 târihli fermanda, “Evliyâ-ı kibârdan kutbu’l-ârifîn merhum Şeyh Çavdar kaddese sırruhu’l-azîz evlâd-ı nesl-i umdetu’l-vâsılîn muhtâru’s-sâlikîn mazhar-ı envâr-ı yakîn masdar-ı füyûzât-ı Hayy u Muîn Şeyh Beşir-zâde” şeklinde Şeyh Beşir Efendi’nin oğlu Müftî Derviş’ten söz edilmektedir.
25 Safer 1293/22 Mart 1876 târihli Abdülâziz Han’a âit bir beratta ise, Karacaşehir kazâsına bağlı Akkaya, Hasırca ve Karkın Boğazı adlarıyla bilinen arâzi üzerindeki Şeyh Beşir vakfından bahsedilmektedir.(11) Buna göre vakıf, Şeyh Beşir zamânında kurulmuş olmakla birlikte, I.Ahmed döneminde Şeyh Beşir’in oğlu Müftî Derviş’in mütevelli olduğu dönemde ilâvelerle yenilenmiştir.(12)
ESERLERİ:
Müftî Derviş, tasavvufî neşveyle şiirler yazan bir şâirdir. Onun şiirleri bir Dîvan’da toplanmıştır. Bilinen nüshaları şunlardır:
1- Elmalı Halk Ktp. Nüshası; Mecmua Nu:43, s.170-181. Yazmada 30’dan fazla şiiri kaydedilmiştir. Bu Mecmuada bulunan ilâhiler, dîvandaki ilâhîlerle mukayese edilmiş olup, görülen bâzı istinsah hatâlarının düzeltilmesinde yardımcı olmuştur.
2- Atâ Terzibaşı Nüshası: A.Terzibaşı, elindeki Dîvan nüshasının 37 yaprak olup içinde 177 şiir bulunduğunu, istinsah târihi ve müstensihinin belli olmadığını belirtiyor.(Bkz. Atâ Terzibaşı, “Bilinmeyen Şâirlerden Müftü Derviş”, Kardaşlık Dergisi, Sayı:5-6,Eylül-Ekim 1976,s.18-19).
3- Millî Ktp. Nüshası: Dîvan,Yz.A. 3488/1; 2a-36b; Yk.38; 238×105 mm.st.23; yazı ta’lîk;sırtı kahverengi meşin Cl. ebru karton kapaklı.
(*) Mustafa TATÇI – Cemâl KURNAZ, “Kütahyalı Bir Gönül Eri Çavdaroğlu Müftî Derviş”, I.Baskı/1999 – Akçağ Basım Yayım Pazarlama A.Ş.-ANKARA
(11)Bu berat, Mehmet Kayman Şenel arşivinden alınarak Bilâl Kemikli tarafından değerlendirilmiştir. (Bilâl Kemikli, Sun’ullah-ı Gaybî Dîvânı İnceleme-Metin, AÜ. SBE, Dr.Tezi, Ank.1998,s.22).
Gaybî, eserlerinden bâzılarını adı geçen bu Karacaşehir’deki vakıf arâzisinde bulunan dede evinde yazdığına göre (bkz.Tarîku’l-Hak Fî Teveccühi’l-Mutlak, İstanbul Belediyesi Atatürk Kitaplığı, Nu: K.292/2,vr.47a; Risâle-i Halvetiyye, Bursa Eski Eserler Ktp. Genel, Nu:1441/1,vr.15a), Babası Müftî Derviş de, Kütahya müftülüğünden önce burada yaşamış olmalıdır.
(12) Kemikli, a.g.tebliğ, s.8.
