24 Nisan Ekrem Hakkı Ayverdi’nin vefat yıldönümüdür. Kendisini hayırla ve rahmetle yâd ediyoruz.
“Bir Ekrem Bey’in yetişmesi için, yeni baştan, bir Sultan Osman, bir Sultan Orhan’ın gelmesi ve altı yüz küsur senenin yeniden başlaması, yaşanması ve geçmesi lâzım gelir ki bu da muhal ender muhal.”
“Abideleri seviyor musunuz?
Seviniz; çok seviniz. Eğer üstünde durmadınız, onlarla bir alış – veriş kurmadınızsa kalb gözünüzü açınız; abidelerle konuşmayı öğreniniz. Bunun için lüzumu kadar temas imkânı hazırlayın.
Mimar veya sanatkâr olmaya lüzum yoktur; bu milletten, Türklükten kopmamış olmak yeter. Ben size kolay bir şey teklif etmiyorum. Zira bu ruhi ve zihni bir davranış için lazım gelen şahsiyet hamulesi, yirmi birinci asra tırmanan Türk’ün elinden alınmıştır.
Dili, kelimesi, sözü, ahengi, edebiyatı ve tarihi, şerefli tarihi, sanatı, mimarisi bir ucube haline sokulmuştur.
Her şey, yazısı, kılığı, kıyafeti alay konusu olmuştur.
Bir lise edebiyat hocasının, ‘Yeniçeri kıyafetleri, musikisi için: Bu pis mehter takımını Beyazid’de gördüm; daha elli sene bu millet onlardan kaçmalıdır’ dediğini biliyoruz. Bunlar bir milletin benliğini silip süpürmeye, dağıtmaya kâfidir…”
“Osmanlı mimarisinde iç dışa uygundur. İç ferahsa dış da ferahtır.
Dış güzelse iç de güzeldir.
Zayıf mimari olmadığı için tezyinata ihtiyacı çok azdır ve mahdut noktalardadır. Diğer mimarilerde kusur ve noksanlar süslemeyle örtülmüştür…
Kısaca Osmanlı mimarisinde bütünlük, vahdet, ahenk vardır. Batı, Arap ve İran mimarisinde müthiş tezyinat vardır, görünce sıkılırsınız. Osmanlı eserlerine baktığınızda ise içiniz açılır, ferahlarsınız.”
“Mimarimiz [Osmanlı Mimarisi] kemâlin [olgunluğun] son mertebesine [aşamasına] ulaşmıştır.”
- “Biz dünü yaşatan, yarını hazırlayan insanlarız.” Ekrem Hakkı Ayverdi
- “Bugün mimari yoktur; tekniğin üst üste koyduğu, yan yana yapıştırdığı yığınlar vardır…” Ekrem Hakkı Ayverdi
EKREM HAKKI AYVERDİ İÇİN NE DEDİLER?
“Bir Ekrem Bey’in yetişmesi için, yeni baştan, bir Sultan Osman, bir Sultan Orhan’ın gelmesi ve altıyüz küsur senenin yeniden başlaması, yaşanması ve geçmedi lâzım gelir ki bu da muhal ender muhal.”
Münevver Ayaşlı
“Mimar Sinan’ı bugünkü dünyaya getirsek acaba karşımıza nasıl bir insan çıkardı? diye çok kafa yorduğumu hatırlarım. Fakat karşımda bulduğum insan daima Ekrem Hakkı Ayverdi’dir. Osmanlı Evliyalarının kabirleri başında gözümü yumup onları ayağa kaldırdığımda, ‘Karşıma kim çıkacak?’ diye merak ettiğim zaman bakarım karşımdaki zat Ekrem Hakkı Ayverdi’dir.”
Muharrem Ergin
“Ekrem Hakkı Ayverdi’nin şahsiyeti bende Osmanlı tarihinin canlı bir abidesi hissini uyandırırdı. Dik, ince, uzun boyu, yüksek alnı, derin, onurlu bakışı, konuşması, gençlere karşı sevgi ve şefkat dolu davranışı, asırlar ötesinden gelen bir yüceliği aksettiriyordu.”
Prof. Dr. Mehmet Kaplan
“Ekrem Hakkı Ayverdi, hem bilen, değerlendirebilen, hem de eser veren üstün yeteneklerimizdendir. Sahasının, mimarimizin, bu iki yönden de ölümü yenen ölüm’den sonrasına kalan çok ender üstadlarından biri ve bir bakıma da en önemlisidir.
Araştırmalarına, bakış ve değerlendirme üstünlüğüne, eserlerine, gösterilmesi şart olan ilgi ve saygı meslektaşları için, bir millet, bir kültür, bir medeniyet borcudur. Ekrem Hakkı Ayverdi, bizim biz olmamız için, yani gelişmenin en sağlam ve en sağlıklı yolunu açmak için çalışanlardandır.”
Tarık Buğra
